Yağız Özgen, SANATORIUM’un ArtDubai 2022’deki A1 nolu standının kendisine ayrılan bölgesinde performatif tarzda gerçekleştirdiği bir yerleştirmeyle katılıyor. Çalışma, sanatçının 2019’da gerçekleştirdiği “Yönergeler” adlı kişisel sergisinin ardından başladığı uzun soluklu projesinden bir kesit niteliğinde.
Özgen’in, ‘‘Anomaliler Okyanusunda İlerleyen Bir Araştırma Programı” başlığı altında gerçekleştirdiği çalışmaları, adını Imre Lakatos’un Alan Musgrave ile birlikte derledikleri “Eleştiri ve Bilginin Gelişmesi” adlı kitap için kaleme almış oldukları metinde geçen bilimsel araştırma programından alıyor. Lakatos’a göre, 1815 tarihli imzasız bir makalesinde Prout, bütün saf kimyasal elementlerin atom ağırlıklarının tamsayı olduğunu iddia ederek bir araştırma programı başlattı. Prout’un bilimsel araştırma programını takip eden bilimciler, kendi savları doğrulamak yerine, kendi savları aleyhindeki bütün karşı-savları yanlışlamak gibi bir “maceraya” atılmışlardır. Ancak açıklanması gereken o kadar çok sayıda anomali bulunmaktadır ki, bir çok kimyacı, program başarılı bir şekilde ilerlemesine karşın, elde edilen başarıların nihai bir zafere tekabül etmekten çok uzak olması nedeniyle bu programdan bıkıp vazgeçmiştir.
“Gökyüzünün Bulutsu Bakımından Zengin Kısmı” için Çalışma, 2022, 58×64 cm, Asitsiz kâğıt üzerine akrilik
Özgen ise sanata, bilimcilerin bilime yaklaşımından farklı olarak, bir başarı elde edilemese de sanatçının gerçekleştirmeye devam ettiği, kendi kendisi için yapılan bir tür etkinlik olarak yaklaşıyor. Bu nedenle sanatçı, figürasyona direnen bu resimlerini üretirken atölyesinde gösterdiği bütün fiziksel ve zihinsel performansı, bütün kalıntılarıyla birlikte, olduğu haliyle sunuyor.
Özgen bu proje kapsamında son dönemde üzerine çalıştığı gökbilimsel nesnelerin görünümlerinden hareket ederek oluşturduğu bir dizi çalışma gerçekleştirdi. Bu çalışma dizisi, yüksek teknoloji ürünü teleskoplar tarafından kaydedilerek çevrimiçi hale getirilen, Carina Bulutsusu’na ait bir görüntüdeki verileri(renkler) farklı konfigürasyonlarda yeniden bir araya getiren eskizlerlerden, resimlerden, boya poşetlerinden ve artık malzemelerden oluşuyor. Verileri çözümlenen Carina Bulutsu’na ait bu görünümler, profesyonel gökbilimciler tarafından kurulmuş olan “Astronomy Picture Of The Day” isimli çevrimiçi bir arşivde yer alıyor. Bu arşiv, NASA desteğiyle genellikle yüksek teknoloji ürünü teleskoplar aracılığıyla kaydedilen uzay görüntüleri ve bu görüntülere ilişkin kısa açıklamaları düzenli olarak birlikte yayımlıyor. Her gün yüksek çözünürlüklü bir görüntü ile birlikte profesyonel gökbilimcilerce gerçekleştirilen kısa bir açıklamanın birlikte yayınlandıkları internet sayfası genellikle çıplak gözlemle görülmesi mümkün olmayan gök cisimleri ve olayları hakkında çok çeşitli enformasyonlar sunuyor.
Gök cisimleri ve olaylarına ilişkin görsel ve metinsel enformasyonların çözümlenmesi yoluyla gerçekleştirilen bu çalışmaların, en genelde, nesneler ve simgeler; olgular ve betimelemeler; dil ve dünya arasındaki karmaşık ilişkileri farklı düzeylerde konu edindiği söylenebilir. Nesneleri, bu nesnelerden bahsetmenin farklı düzeylerini işaretleyerek ve sınıflandırarak zaman boyutuyla birlikte inceler.
